Wat houdt het pensioenakkoord in? Waarom heeft het eigenlijk zolang geduurd voor het er was? Gaat het de problemen met de pensioenen oplossen? En wie gaat er eigenlijk over uw pensioen? Gaat dit akkoord iets oplossen en wanneer dan?
Veel te ingewikkeld
Om met de laatste vraag te beginnen. Ik geloof niet dat dit pensioenakkoord gaat werken. Het wordt te duur en pakt de problemen niet echt aan. Het probleem is vooral dat we het veel te ingewikkeld hebben gemaakt. Toch is pensioen eigenlijk heel simpel: sparen voor later. Grofweg 45 jaar sparen en 20 jaar een pensioenuitkering, als aanvulling op de AOW.
Uw risico
Waarom maken we pensioen dan zo ingewikkeld? In de kern omdat pensioen onzeker is en we krampachtig proberen om het toch weer zeker te maken. Hoe zit dat? Er is er een spaarpot met pensioenpremies. Die spaarpot moet omgezet worden in een pensioenuitkering.
Het probleem zit hem in het omrekenen. Het maakt heel veel uit wanneer je dat sommetje maakt. In pensioenregelingen als die van Pensioenfonds Beton gebeurt dat meteen als de premie binnenkomt. We weten alleen niet hoe oud we op de lange termijn met z’n allen worden en tussendoor gebeurt er van alles met de rente en met de beurzen.
Dat maakt pensioen onzeker. En door deze onzekerheid loopt het pensioenfonds over een hele lange periode risico. Maar wat is het pensioenfonds? Dat bent u zelf! Het risico van het pensioenfonds is dus uw risico. Meer zekerheid bieden kan wel, maar is erg duur en u en uw werkgever mogen het zelf betalen.
Geen tijdelijk probleem
Geen pensioenakkoord gaat dat probleem ooit oplossen, dat weet iedereen aan de onderhandelingstafel. Dus waarom heeft het zolang geduurd voor het akkoord er was? Zoals gezegd, omdat we pensioen onnodig ingewikkeld maken. De onderhandelaars lopen weg voor hun verantwoordelijkheid en komen niet tot de kern.
De kern is dat we verder vooruit moeten kijken. In de komende twintig jaar zal in Nederland, maar ook in de rest van de westerse wereld, de vergrijzing enorm toenemen. De lage rente hangt direct samen met deze vergrijzing en is dus geen tijdelijk probleem. Bij veel pensioenfondsen dreigen daardoor kortingen en staan de kosten van de pensioenregeling onder druk. Ook bij Pensioenfonds Beton. We willen eigenlijk een uitlegbaar, betaalbaar, stabiel en toekomstbestendig pensioen. Dat ideaal lijkt verder weg dan ooit.
Terug bij af?
Minister Koolmees blijft optimistisch, is creatief en kent het dossier op zijn duimpje. Hij zal het niet zo gauw opgeven. De onderliggende problemen zijn echter groot en de onderhandelaars hebben zich behoorlijk ingegraven. Ik voorspel daarom dat we al binnen nu en een paar maanden de conclusie trekken dat dit pensioenakkoord niet gaat werken. Dan zijn we weer terug bij af.
Stef Borghouts
Bestuurslid Pensioenfonds Beton